Cách ứng dụng các phụ âm môi (bilabials) trong IELTS Speaking
Hầu hết các bạn khi học tiếng anh thường gặp khó khăn lớn về phát âm các phụ âm môi (bilabials) trong các bài thi IELTS Speaking. Nhiều bạn cố gắng luyện tập thường xuyên nhưng vẫn không thể cải thiện được độ chuẩn và chỉnh trong tiêu chí phát âm. Một lý do cho vấn đề này là do sự khác nhau trong hệ thống âm của Anh – Việt, dẫn đến việc có những cách phát âm giống như tiếng Việt nhưng chưa đúng với tiếng Anh. Do đó, bài viết sẽ giới thiệu các nhóm âm trong bảng IPA, cách phát âm đúng và sự khác biệt giữa chúng và âm tiếng Việt.
I. Phụ âm
1. Định nghĩa của phụ âm
Phụ âm là những âm mà thanh quản đóng lại một phần hoặc hoàn toàn khi phát ra, cản trở một phần hoặc hoàn toàn luồng hơi phát ra. Hiện nay, phần lớn các nhà ngôn ngữ học tiếng Anh đã tạo ra bảng IPA phụ âm để ghi nhận 24 âm phụ âm trong tiếng Anh.
Phụ âm môi là loại phụ âm được phát ra bằng môi trên và môi dưới. Trong bảng IPA của các âm phụ âm, các âm /b/, /p/, /m/ và /w/ được gọi là âm môi. Các âm này được chia thành ba nhóm:
- Phụ âm bật (Plosives): /b/ và /p/. Những phụ âm môi chặn (stop) xảy ra khi luồng hơi đi từ cuống họng đến miệng bị chặn lại. Sau đó, nó được dồn nén lại và sau đó thoát ra.
- Phụ âm mũi (Nasals): /m/. Nó được gọi là “sở dĩ” vì khi phát ra âm âm âm /m/, hai môi được mím chặt lại và từ đó, đường mũi bắt đầu tiếp nhận luồng hơi.
- Bán nguyên âm (Glides): /w/. Những âm có chuyển tiếp giữa hai âm nhưng được phát âm giống như nguyên âm được gọi là bán nguyên âm. Khi người nói phát âm âm /u:/ và sau đó chuyển sang âm /ə/, miệng của họ sẽ vào vị trí giống với bán nguyên âm /w/.
II. Phụ âm môi (bilabials) bật hơi
1. Phụ âm /b/
Đây là một âm có nhiều nét giống như cách tiếng Việt phát âm chữ “b“.
Âm này được tạo ra bằng cách giữ chặt môi để ngăn hơi ra khỏi thanh quản, sau đó được bật nhẹ khi hơi ra khỏi thanh quản. Quá trình này được minh họa trong hình bên dưới.
Khi phụ âm /-mb/ được sử dụng trong các từ, chẳng hạn như “bomb” (được phát âm là /bɒm/), “climbing” (/klaɪmɪŋ/), “plumber” (/ˈplʌm.ər/), nhưng chúng không có âm /b/ được phát âm.
Đoạn trả lời mẫu của câu hỏi đã được xem xét để cải thiện cách phát âm về các từ có chứa âm /b/ trong bài thi nói. What sport are popular in your country?
Football has to be the most popular sport in Vietnam out of all the sports because it appears to me that people from all different backgrounds like playing it. When a big match is approaching, you can feel the traffic in the streets picking up as people congregate in cafés and living rooms to watch the game. Besides football, basketball, which is very popular among young people and has a national tournament watched by millions, is another sport that is on the rise.
2. Phụ âm /p/
Âm này được tạo ra giống như âm /b/. Các bạn cũng mím chặt môi để ngăn luồng hơi ra khỏi thanh quản. Sau đó, bật hơi mạnh hơn âm /b/ để ngăn luồng hơi ra khỏi thanh quản. Môi và lưỡi của âm /b/ không được đặt ở vị trí nào trên hình bên dưới. Luồng hơi bật ra là điểm khác biệt quan trọng nhất. Tờ giấy sẽ bay lên nếu bạn đặt nó trước miệng và phát âm âm /p/, nhưng nó sẽ đứng yên nếu bạn phát âm âm /b/.
Đây là hai âm tương đối đơn giản vì chúng có những âm tương tự trong tiếng Việt. Ngoài ra, hãy nhớ rằng khi hai âm này đứng ở cuối một từ, sự bật của chúng sẽ không rõ ràng như khi chúng đứng ở đầu từ.
Đoạn trả lời mẫu của câu hỏi đã được xem xét để cải thiện cách phát âm về các từ có chứa âm /p/ trong bài thi nói. Do you like playing sports?
I’ll be honest; I’m a really passionate sports player. I try to take part in every sport a little bit so I can see how it’s done. If I had to choose one favorite sport, it would have to be ping pong. To be able to hit the ball with such a little paddle without letting it sail over the table edges needs a tremendous lot of precision in the sport. Additionally, there is a lot of leaping and hand motions, which can help me maintain my fitness.
3. Phụ âm môi mũi /n/
Âm này được gọi là “âm môi mũi” vì nó được tạo ra khi hai môi đóng lại, ngăn hơi thoát ra khỏi khoang miệng. Thay vào đó, luồng hơi sẽ được thông qua đường mũi và hai môi sẽ mở ra để phát âm. Ngoài ra, đây là một âm hữu thanh giống như âm /b/. Một điểm khác biệt trong sơ đồ vị trí các bộ phận bên dưới so với âm /b/ và /p/ là khoang mũi sẽ mở ra để không khí đi ra đường mũi chứ không phải đường miệng.
Đoạn trả lời mẫu của câu hỏi đã được xem xét để cải thiện cách phát âm về các từ có chứa âm /m/ trong bài thi nói. Do you think playing a sport is important?
One of the best things we can accomplish in life, in my honest view, is mastering a sport. A happy existence is made up of an active way of living and a healthy diet. Of course, you don’t have to play to become well-known; just play enough to lower your risk of contracting common and contemporary ailments like diabetes and heart disease. Regularly increasing blood flow can help those with persistent migraines feel less discomfort.
4. Bán nguyên âm /w/
Do âm /w/ thuộc nhóm bán nguyên âm, nghĩa là nó mang những đặc điểm của cả âm nguyên âm và phụ âm, phụ âm môi cuối cùng này hơi khác với ba phụ âm trước đó. m này được tạo ra bằng cách khép hờ khoang miệng lại tạo thành một hình tròn nhỏ. Sau đó, bạn mở miệng để phát âm. Tại thời điểm này, cuống lưỡi sẽ nâng lên để chạm vào phía sau của vòm trên của miệng. Nhìn vào sơ đồ sau để biết cách tạo âm.
Đoạn trả lời mẫu của câu hỏi đã được xem xét để cải thiện cách phát âm về các từ có chứa âm /w/ trong bài thi nói. Is there any sport you would like to try in the future?
I’ve always wanted to attempt water skiing as a sport. You are hauled while standing on a pair of skis in this activity while being attached to a boat. Since the winds and waves may be rather ferocious and merciless, it is clear that it is not a sport for people who are weak in their grip and posture. You tilt off the surface and wait to fall into the water with just a slight unbalance. That is another factor in my reluctance to participate in the sport. If it comes to more extreme activities, I’m still a little green.
Nhìn chung, việc phát âm chính xác các phụ âm môi (bilabials) trong tiếng Anh và tiếng Việt rất giống nhau. Tuy nhiên, các bạn phải chú ý đến các trường hợp mà chữ cái không được phát âm không phù hợp với cách viết. Điều này đặc biệt đúng đối với các âm câm và các cách viết khác nhau của một âm.
Để biết được trình độ của mình đang ở level nào thì bạn có thể tham gia Test miễn phí tại IPPEdu nhé!
Theo dõi fanpage: IPP IELTS – A Holistic Approach to IELTS